Przedstawiamy Pańsku jak wygląda Etap I i Program roku rozwojowego Łódzkiej Szkoły Gestalt. Rok Rozwojowy w Łódzkiej Szkole Gestalt jest pierwszym etapem czteroletniego kursu psychoterapii. Ma charakter doświadczeniowy i polega na pracy własnej w procesie grupowym.
Etap I - Program roku rozwojowego Łódzkiej Szkoły Psychoterapii Gestalt
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 1
Grupa otwarcia: trening interpersonalny z elementami psychoedukacji i integracji wprowadzający w filozofię myślenia Gestalt (40 h)
Trening interpersonalny to szczególne doświadczenie procesu grupowego, którego celem jest integracja, obserwowanie siebie w relacjach z innymi Uczestnikami, badanie swoich odczuć w różnych rodzajach i fazach kontaktu (w tym także w oporze), otrzymywanie informacji zwrotnej od innych osób, eksperymentowanie w bezpiecznych warunkach z wchodzeniem w głębszy kontakt, dzielenie się osobistymi przeżyciami, budowanie więzi. Trening zawiera elementy psychoedukacji mającej na celu trenowanie sposobu komunikacji, która umożliwia nawiązanie kontaktu z drugą osobą. Jest to niejako nauka języka, którym przez najbliższe miesiące Uczestnicy będą się ze sobą porozumiewać tak, aby doświadczyć jak najpełniej i z największą możliwą świadomością procesu grupowego. Zajęcia są również poświęcone poznaniu się Uczestników i wstępnej integracji grupy.
Podczas zajęć poza doświadczaniem procesu grupowego dowiesz się:
- jak się komunikować wprost,
- jak udzielać informacji zwrotnej,
- jak wyrażać swoje potrzeby i oczekiwania w sposób precyzyjny i z zadbaniem o granice własne i drugiej osoby.
Dowiesz się także:
- czym jest/czym się wyróżnia filozofia myślenia Gestalt, jakie są podstawowe założenia:
- świadomość,
- kontakt,
- bycie tu i teraz.
Poznasz także swoich współtowarzyszy podróży na roku rozwojowym.
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 2
Historia i korzenie Gestalt: Istota/założenia teorii Gestalt, historia Gestaltu/korzenie, filozoficzne tło: antropologia, psychoanaliza, egzystencjalizm, fenomenologia, filozofie wschodnie, żydowskie korzenie Gestaltu, praca z ciałem, sztuka, psychologia postaci
Uczestnicy w praktyczny, doświadczeniowy sposób poznają korzenie, źródła i filozoficzne podstawy Gestaltu. Celem warsztatu jest poczucie przez Uczestników istoty nurtu Gestalt, zapoznanie się z najważniejszymi pojęciami, nazwiskami twórców, „posmakowanie”, „dotknięcie” metody.
Podczas warsztatu:
- poznasz nazwiska i zapoznasz się z dorobkiem twórców Gestaltu,
- dowiesz się o filozoficznych korzeniach Gestaltu takich jak: antropologia, psychoanaliza, egzystencjalizm, fenomenologia, filozofie wschodnie i żydowskie korzenie, psychologia postaci,
- dowiesz się jak istotna jest w Gestalcie praca z ciałem i sztuka.
Literatura:
- Clarkson P., Mackewn J., Fritz Perls, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (2008).
- Fish S., Lapworth P., Sills C., Pomoc psychologiczna w ujęciu Gestalt, Instytut Psychologii Zdrowia (1999).
- Kowalska S., Holizm w ujęciu psychoterapii Gestalt, [w:] Biblioteka Gestalt (2018) <http://bibliotekagestalt.pl/2021/01/03/kowalska-sylwia-holizm-w-ujeciu-terapii-gestalt-tekst/>.
- Paruzel-Czachura M., Między psychologią, psychoterapią i filozofia praktyczną. Poszukiwanie autentycznego życia w nurcie Gestalt, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (2015).
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 3
Najważniejsze pojęcia w teorii Gestalt: Świadomość (w tym Świadomość wewnętrzna, zewnętrzna, pośrednia), teoria pola Kurta Lewina, figura/tło
Podczas warsztatu zapoznasz się z tym, czym jest:
- świadomość w tym: świadomość wewnętrzna, zewnętrzna i pośrednia jako narzędzia do oglądania tego, co niesie kontakt,
- teoria pola (po co i jak obserwować pole, jak czerpać z pola informacje o sobie, o drugim człowieku o tym, co wspólne),
- figura i tło jako zasadnicza rama strukturyzująca pracę.
Literatura:
- Clarkson P., Mackewn J., Fritz Perls, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (2008).
- Kwiatkowska S., Holizm w ujęciu terapii Gestalt, Fenomen, nr 3, s. 51, [w:] BibliotekaGestalt.pl (2021) <http://bibliotekagestalt.pl/dokumenty/Refleksje-o-Teorii-Pola.pdf>.
- Mellibruda J., Teoria i praktyka Terapii Gestalt, Instytut Psychologii Zdrowia (2009).
- Meulmeester F., Co się do licha ze mną dzieje?! Gestaltowskie podejście do psychopatologii, [w:] BibliotekaGestalt.pl (2022) <https://drive.google.com/file/d/1dJQu6ic2lEDzOMT3LpQ6y-10GsziJ0X2/view>.
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 4
Najważniejsze pojęcia w teorii Gestalt cd.: cykl doświadczania/cykl samoregulacji
Podczas warsztatu Uczestnicy doświadczają w sposób świadomy tego, jak wchodzą w kontakt ze środowiskiem i samym sobą, jak zaspokajają potrzeby, jak się regulują. Odkrywają także, jaki rodzaj trudności towarzyszy im w tych procesach. Zajęcia są oparte na modelu cyklu Josepha Zinkera, który wyróżnia takie etapy cyklu samoregulacji jak: wrażenie, świadomość, mobilizacja, działanie, kontakt (zaspokojenie potrzeby), asymilacja, wycofanie.
W trakcie warsztatu dowiesz się:
- czym jest cykl samoregulacji,
- czym są kolejne etapy cyklu,
- poznasz doświadczeniowo każdą z faz i jej znaczenie dla Ciebie i Twojego sposobu wchodzenia w kontakt.
Literatura:
- Bloom D., Sekwencja kontaktowania: absurdalnie krótki opis typowego modelu, [w:] BibliotekaGestalt.pl (2021) <http://bibliotekagestalt.pl/2021/01/15/bloom-dan-sekwencja-kontaktowania-absurdalnie-krotki-opis-typowego-modelu-tekst/>.
- Fish S., Lapworth P., Sills C., Pomoc psychologiczna w ujęciu Gestalt, Instytut Psychologii Zdrowia (1999).
- Zinker J., Proces twórczy w psychoterapii Gestalt, Jacek Santorski & Co (1991).
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 5
Podstawowe pojęcia teorii Gestalt cd.: Mechanizmy budowania/unikania kontaktu
Każdy człowiek wchodzi w kontakt w swój własny, unikalny sposób. Przez lata (najczęściej nieświadomie) wypracowuje schematy, które pomagają w kontakcie zarówno z drugim człowiekiem, jak i z własnym doświadczeniem. To, co kiedyś (w dzieciństwie) było użyteczne i pomagało radzić sobie w tych procesach, najczęściej obecnie (w życiu dorosłym) wymaga modyfikacji związanej z uświadomieniem sobie zmian w warunkach swojego funkcjonowania.
Podczas warsztatu odkryjesz i zbadasz czym są:
- mechanizmy budowania/unikania kontaktu takie jak:
- introjekcja,
- retrofleksja,
- projekcja,
- profleksja,
- konfluencja,
- defleksja,
- egotyzm.
Literatura:
- Ginger S., Gestalt sztuka kontaktu, Jacek Santorski & Co (2004).
- Mann D., Gestalt Therapy: 100 Key Points and Techniques, Routledge (2010).
- Mellibruda J., Teoria i praktyka Terapii Gestalt, Instytut Psychologii Zdrowia (2009).
- Perls F. S., Terapia Gestalt, Wydawnictwo Naukowe PWN (2019).
- Pierzchała J., Mechanizmy unikania kontaktu, Gestalt, nr: 2, 3, 4, 5, 6, [w:] BibliotekaGestalt.pl (2025).
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 6
Podstawowe pojęcia teorii Gestalt cd.: kreatywne ja
W Gestalcie mówi się, że człowiek doświadcza zmiany w taki sposób, że coraz bardziej staje się sobą (paradoksalna teoria zmiany). Dzieje się to, gdy w pełni uruchamiamy nasze kreatywne ja. Czujemy wtedy największą satysfakcję z życia, ponieważ realizujemy swoje pragnienia i potrzeby. Kreatywne ja to coś w rodzaju „żywego” ja. Zwykle jednak jest tak, że w ciągu życia nabywamy pewnych usztywnień/blokad, które uniemożliwiają lub utrudniają bycie w pełni kreatywnym/”żywym”.
Podczas warsztatu będziesz miał możliwość:
- przyjrzeć się 10 blokadom, które utrudniają żywy/twórczy kontakt ze środowiskiem
- poczuć czym jest kreatywne ja i twórcze przystosowanie
Literatura:
- Zinker J., Proces Twórczy w psychoterapii Gestalt, Jacek Santorski & Co (1991).
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 7
Relacja terapeutyczna, kontakt graniczny, podstawowe umiejętności terapeutyczne w terapii Gestalt
Terapia Gestalt jest procesem dziejącym się w czasie pomiędzy terapeutą a Klientem w szczególnej relacji. W relacji tej, jak w tańcu, współistnieją dwie osoby spotykające się na granicy kontaktu, czyli tam, gdzie „kończy się” jedna i „zaczyna się” druga osoba.
Podczas warsztatu dowiesz się/doświadczysz:
- czym jest kontakt,
- czym jest współistnienie na granicy kontaktu,
- zrozumiesz czym jest współtworzenie jakości w relacji (co wnosi jedna osoba, co druga, z co jest wspólne)
- poćwiczysz podstawowe umiejętności komunikacyjne, które ułatwiają/umożliwiają bycie z drugim człowiekiem.
Literatura:
- Chu V., Psychoterapia Gestalt, Od do (1993).
- Ginger S., Gestalt sztuka kontaktu, Jacek Santorski & Co (2004).
- Johnson D., Podaj dłoń, Instytut Psychologii Zdrowia PTP (1992).
- Mellibruda J., Teoria i praktyka Terapii Gestalt, Instytut Psychologii Zdrowia PTP (2009).
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 8
Praca z ciałem, praca z oddechem w Gestalcie
Ucieleśnione ja to ja zaklęte w ciele. W psychoterapii Gestalt czucie ciała/czucie ciałem jest jednym z najważniejszych narzędzi do eksplorowania kontaktu z drugim człowiekiem.
Podczas warsztatu popracujesz nad:
- zwiększaniem świadomości ciała (oddechu, ruchu, gestów, czucia wrażeń z ciała) w kontakcie z drugim człowiekiem,
- umiejętnością obserwacji ciała drugiego człowieka (ruchu, gestów, postawy, budowy, oddechu), jako źródła informacji o nim,
- doświadczaniem cielesnego self na granicy kontaktu, podmiot i przedmiot kontaktu,
- ja cielesnym jako procesem rozwojowym,
- rozpoznawaniem napięć w ciele jako źródła informacji o „ja”, powiązanie ich z historią życia, rozumieniem dolegliwości ciała w kontekście emocjonalnego/relacyjnego cierpienia.
Literatura:
- Barszcz M., Psychoterapia przez ciało, Remedjos (2018).
- Ginger S., Gestalt sztuka kontaktu, Jacek Santorski & Co (2004).
- Kepner J., Ciało w psychoterapii Gestalt, Pusty Obłok (1991).
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 9
Człowiek w środowisku: ekologia w Gestalcie
Ekologia to nauka o związkach między organizmami, w tym między ludźmi i ich środowiskiem. Człowiek jest częścią większej całości, którą jest jego środowisko. Zwiększając własną świadomość w rozwoju osobistym człowiek poszerza świadomość własnego wpływu i wymiany między nim samym a tym, co go otacza. Warsztat ukazuje kilka aspektów gestaltowej filozofii w aspekcie ekologii.
Dowiesz się:
- jak koncentracja na tu i teraz jest spójna z naturą,
- co oznacza wpływ środowiska na człowieka i współtworzenie środowiska przez jednostkę i jak się to toczy w nieustannej wymianie,
- jak dążenie do równowagi w naturalnych procesach współgra z dążeniem do równowagi człowieka jako osoby w całej różnorodności jego doświadczenia,
- uświadomisz sobie, że życie jako proces przenikający Ciebie i naturę jest jednym i tym samym.
Literatura:
- Clarkson P., Mackewn J., Fritz Perls, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (2008).
- Ginger S., Gestalt sztuka kontaktu, Jacek Santorski & Co (2004).
- Goodman P., Hefferline R.E., Perls F. S., Gestalt Therapy: Excitement and Growth in the Human Personality, Dell (1951).
- Turner T., Przynależność. Jak odnaleźć drogę do domu, Wydawnictwo kobiece (2022).
Rok Rozwojowy – zajęcia nr 10
Podsumowanie roku rozwojowego, pożegnanie, asymilacja
Warsztat zamykający Rok Rozwojowy Szkoły Gestalt. Uczestnicy podsumowują, domykają, asymilują doświadczenie własnej pracy rozwojowej ostatnich miesięcy. Świadomie żegnają się także z współuczestnikami swojej grupy i przygotowują się do podjęcia decyzji dotyczącej kontynuacji nauki w szkole psychoterapii na II etapie.